Khi chẳng may ung thư xảy ra với chính mình hay với người thân, điều gì xuất hiện trước tiên và diễn ra liên tục trong cơ thể bạn? Nếu như bạn không phải là một bệnh nhân ung thư thì hãy thử hình dung về một tình huống khó khăn mà bạn đã trải qua trong cuộc sống…
Có lẽ hầu hết các bạn cũng đồng ý với tôi rằng, đó là sự hoạt động quá mức của tâm trí? Tâm trí bắt đầu chạy đua mà không muốn ngừng nghỉ, nó nghĩ ra đủ những viễn cảnh có liên quan tới bản thân, người bệnh hay gia đình. Thông thường, những viễn cảnh đó có tính chất không tích cực, nghĩa là nó không mang lại cho ta cảm giác dễ chịu, nào là những lo toan về sự mất mát, mệt mỏi, đau đớn, những khó khăn về chăm sóc con cái, cha mẹ, hay những khó khăn về công việc, tài chính, sự nghiệp … Mà dường như, tất cả những điều đó chưa chắc chúng đã diễn ra theo cách như vậy nhưng rõ ràng rằng: Nó làm cho ta thấy mệt mỏi và khổ sở!
Vậy làm thế nào để người bệnh hay người thân trong gia đình có thể đối diện và đi qua ung thư một cách nhẹ nhàng và bình an?
Chúng ta nhìn thấy rõ một điều rằng, câu chuyện đang nằm ở tình trạng hoạt động quá mức của tâm trí, vậy thì chúng ta sẽ phải làm việc với tâm trí như thế nào để nó không thể làm ta đau khổ được. Một trong những phương pháp thực hành hữu ích đang được áp dụng rộng rãi hiện nay trên thế giới, đã được kiểm định qua hàng ngàn năm nay và đã được khoa học chứng minh về tính hiệu quả rõ ràng của nó, đó chính là thiền định, chánh niệm. Thiền định, chánh niệm là phương pháp thực hành của não bộ, giúp cho ta ổn định tâm trí, đưa chúng quay trở về với hiện tại, với những gì đang thực sự diễn ra với mình chứ không phải là những hình ảnh không có thật do ta tưởng tượng lên.
Vậy thiền định sẽ giúp gì cho người bệnh ung thư và giúp như thế nào?
-
Khi bắt đầu nhận tin xấu là giai đoạn rất hoảng sợ và hoang mang, lúc này tâm trí bắt đầu chạy đua với hàng loạt mối bận tâm, lo lắng. Sẽ ích gì nếu bạn cứ để tâm trí của mình diễn ra như vậy? Cách tốt nhất lúc này là hãy chọn cho mình một không gian yên tĩnh, ngồi xuống và hít thở, đưa tâm trí quay trở về với hơi thở, cảm nhận những gì đang diễn ra trong cơ thể của mình, quan sát những cảm nhận đó mà không đổ thêm những suy nghĩ, hay phán xét. Sau vài phút bạn sẽ dần ổn định lại tinh thần. Nếu như bạn đang ở cùng bác sỹ nơi khám bệnh thì bạn cũng có thể xin phép bác sỹ cho mình vài phút để tĩnh tâm nếu bản thân đang thấy mình không có khả năng kiểm soát …
-
Khi trở về nhà từ bệnh viện, có thể bạn sẽ mang theo cảm giác thiếu tự tin, lo lắng về khả năng không hoàn thành trách nhiệm của mình với vợ/chồng, con cái, cha mẹ … hàng loạt mối lo toan sẽ xuất hiện trong đầu … Lúc này, bạn cũng có thể thực hành bài tập như trên với một không gian yên tĩnh, các bài tập hít thở và quan sát tâm trí … Đối với những người đã quen với thực hành thiền định thì bài tập này không có gì khó khăn, nhưng đối với những người mới thì về lâu dài, nên tham gia vào một khóa học để được hướng dẫn bài bản.
-
Khi tiến hành các thủ thuật thăm khám kiểm tra hay trị liệu: người bệnh hay người thân có thể sẽ xuất hiện những lo lắng, cảm giác sợ hãi, đau đớn … Những lúc như thế này, bài tập thở và đưa tâm trí trở về với hiện tại sẽ rất hữu ích …
-
Khi phải đối diện với tác dụng phụ của hóa chất như cảm giác nôn, buồn nôn, đau đớn, mệt mỏi, tê bì, rụng tóc, mất ngủ … bài tập thiền lại một lần nữa phát huy tác dụng, giúp người bệnh giảm được những cảm giác đó cũng như những lo lắng bủa vây, đồng thời thiền định còn giúp giúp cải thiện hệ miễn dịch, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể …
Ngoài ra, nhiều người bệnh ung thư sẽ phải đối diện với tình trạng tái phát, giai đoạn bệnh nặng và chuẩn bị cho hành trình cuối đời. Tất cả những diễn biến này đều mang đến cho chính họ và những người thân trong gia đình những nỗi bất an không nhỏ. Vì vậy, việc phát triển trí tuệ tâm linh cũng là một phần vô cùng quan trọng của tâm trí, giúp họ tìm thấy ý nghĩa của cuộc đời, chấp nhận sự thật về câu chuyện sinh tử hay những điều bất như ý xảy ra trong cuộc sống của mình … Bạn đọc có thể xem thêm bài viết ‘Hiểu đúng về Chăm sóc tâm linh, giá trị của Phật học trong Sinh tử học tại DECA Care’ của TS.Bs Hoàng Thu Thủy (https://decacare.vn/hieu-dung-ve-cham-soc-tam-linh-gia-tri-cua-phat-hoc-trong-sinh-tu-hoc-tai-deca-care.html).
Người ta bảo ‘Sướng khổ tại tâm’, khi trải nghiệm thực hành thiền định, chánh niệm bạn sẽ nhận thấy điều này là rất đúng. Cho dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, khi tâm trí của bạn vững vàng, bạn có thể bình an đi qua mọi sóng gió …
--------
Bs. Phạm Thị Vân Ngọc
