Chăm sóc giảm nhẹ (CSGN) là loại hình chăm sóc y khoa đặc biệt cho những người bị bệnh nặng. Bao gồm giảm nhẹ các triệu chứng, đau đớn và căng thẳng do bệnh tật, trong đó có ung thư. Mục tiêu của CSGN là cải thiện chất lượng cuộc sống cho cả người bệnh và người thân.
Sự khác biệt giữa Chăm sóc giảm nhẹ và Chăm sóc cuối đời
Chăm sóc giảm nhẹ nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống bằng cách điều trị tình trạng nặng của bệnh như chăm sóc hỗ trợ thiết thực, cảm xúc và tâm linh. Còn chăm sóc cuối đời (Hospice care) là một dạng chăm sóc giảm nhẹ, chủ yếu là giảm nhẹ các triệu chứng ở người bệnh nặng đang chuẩn bị qua đời.
Nguồn: Unplash
Nói chuyện với bác sĩ về tình trạng chăm sóc giảm nhẹ của bản thân
Bác sĩ sẽ đưa lời khuyên loại chăm sóc giảm nhẹ nào phù hợp. Trong quá trình trao đổi, bạn nên làm rõ với bác sĩ một số điểm sau:
- Làm sao để biết bản thân cần CSGN?
- Nên nhận dịch vụ CSGN ở đâu (ở bệnh viện, ở nhà, ở nhà tế bần)?
- CSGN có lợi ích gì cho trường hợp của mình?
- CSGN có phù hợp với các giá trị của mình không? (Đừng ngại cho bác sĩ biết về niềm tin, văn hóa, tín ngưỡng…để họ có thể đưa ra những lời khuyên sát sườn cho bạn)
Chăm sóc giảm nhẹ có thể giúp gì cho bạn?
Đội ngũ CSGN sẽ dành thời gian cho bạn và gia đình để hỗ trợ những nhu cầu thiết yếu, tâm lý và tâm linh. Họ sẽ giúp bạn hiểu được từng công việc chứ không chỉ dừng ở kiểm soát triệu chứng. Đội ngũ CSGN sẽ bao gồm bác sĩ, điều dưỡng, cán bộ xã hội và các chuyên gia khác (massage trị liệu, dược sĩ, dinh dưỡng, thầy tâm linh), họ làm việc cùng nhau để chăm sóc cho bạn.
Kiểm soát đau và các triệu chứng: CSGN giúp kiểm soát triệu chứng như đau, khó thở, mệt mỏi, táo bón, nôn, chán ăn, khó ngủ, trầm cảm. Việc này cũng giúp bạn tạo thêm sức mạnh để thực hiện các công việc hằng ngày.
Tư vấn và phối hợp: Điều quan trọng là bạn có thể vận hành trơn tru các công việc chăm sóc của mình. CSGN cũng giúp sẽ bạn hiểu rõ hơn về các phương án điều trị dành cho người bệnh.
Hỗ trợ về cảm xúc: Cảm giác sợ hãi, đau buồn, lo lắng là điều rất bình thường khi người bệnh đối diện với ung thư. Hạn chế căng thẳng trong quá trình điều trị có thể cải thiện chất lượng cuộc sống cho bạn. CSGN có thể hỗ trợ nhu cầu cảm xúc của người bệnh lẫn người thân trong gia đình.
Nguồn: americannurse.com
Hiện nay ở Việt Nam, các dịch vụ CSGN chưa có trong chi trả của bảo hiểm y tế nên người bệnh và gia đình vẫn phải tự túc chi trả.
Dịch và biên soạn: Bác sĩ Phạm Thị Vân Ngọc (DecaCare)
Duyệt bài: Ban Chuyên môn DecaCare
Bài viết được dịch từ factsheet "Palliative care: What you need to know" của cancercare.org